Σε συνέχεια της έκδοσης του προσχεδίου Τροποποίησης της Νέας Εθνικής Στρατηγικής, Αριθμ. 4270/139407 ακολούθως παρατίθενται οι προτάσεις-σχόλια της εταιρείας τεχνικών συμβούλων NOVACERT Ε.Π.Ε., με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ελκυστικότητας των Ο.Π, μέσω της επίτευξης του αποτελεσματικότερου σχεδιασμού ευέλικτων βιώσιμων επιχειρησιακών προγραμμάτων, καθώς και τη διασφάλιση της ορθής επιχειρησιακά αξιοποίησής τους.
1) Σύμφωνα με το προσχέδιο της Τροποποίησης, Σελ 4. Εδάφιο 2 «Γεωργο-περιβαλλοντικές δράσεις που ενισχύονται είναι οι δράσεις υπ’ αρ. 4, 5, 7, 8 και 10 του άρθρου 7 της παρούσας.»Επι του εδαφίου αυτού θα θέλαμε να μας διευκρινίσετε αν οι δράσεις αυτές είναι εκείνες που μπορούν να ενισχυθούν μόνο από την Ενωσιακή χρηματοδοτική συνδρομή που αναφέρεται στο άρθρο 34 του Καν(ΕΕ) 1308/2013 του Συμβουλίου;
2) Σύμφωνα με το προσχέδιο της Τροποποίησης, Σελ 4. Εδάφιο 6. «Η παρ. 2.Α του άρθρου 14 αντικαθίσταται, αφαιρείται ο περιορισμός ότι «τόσο οι νέες όσο και οι αιτούμενες προς τροποποίηση δράσεις ενός Ε.Π. είναι επιλέξιμες για ενίσχυση εφόσον αυτές υλοποιούνται και ως εκ τούτου τιμολογούνται κατόπιν της έκδοσης της σχετικής απόφασης έγκρισης». Θεωρώντας ότι, η αφαίρεση της εν λόγω φράσης συμβάλει καταλυτικά στην ενίσχυση της ευελιξίας των Ε.Π., με στόχο την αποσαφήνιση της θεμελίωσης του δικαιώματος επιλεξιμότητας των δράσεων, με την υποβολή της αίτησης τροποποίησης και τη λήψη του αντίστοιχου αριθμού πρωτοκόλλου ζητούμε την προσθήκη της φράσης «η Ο.Π. έχει τη δυνατότητα να ξεκινήσει την υλοποίηση της επένδυσης και να προβεί σε έκδοση τιμολογίων πριν την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης έγκρισης, αλλά οπωσδήποτε μετά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης τροποποίησης, με δική της ευθύνη».
3) Από το περασμένο έτος, ΥΠΑΑΤ και οικείες ΔΑΟΚ εντάσσουν, εσφαλμένα κατά την γνώμη μας, στην εν λόγω κατηγορία των εξατομικευμένων δράσεων, τη δράση της Ολοκληρωμένης διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένων των επιτελουμένων αναλύσεων (Φ.Π.Π., εδάφους, νερού, φύλλων). Ωστόσο, δεδομένου ότι η δράση της Ολοκληρωμένης διαχείρισης της καλλιέργειας αποτελεί μια φιλοπεριβαλλοντική δράση υποχρεωτική για τα μέλη των Ο.Π., στα πλαίσια προστασίας των καταναλωτών και όχι άμεση ωφέλεια ζητούμε την εξαίρεση της από την υποχρέωση προσκόμισης λίστας επωφελούμενων.
4) Παράλληλα, με στόχο την εν γένει επίσπευση της έκδοσης των αποφάσεων έγκρισης, με την ταυτόχρονη μείωση της γραφειοκρατίας στον αριθμό και των όγκο των συνοδευτικών εντύπων, δεδομένου ότι πλέον έχει τεθεί σε λειτουργία η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων τροποποίησης ή/και νέων Ε.Π., ζητούμε την κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής φυσικού φακέλου. Ταυτόχρονα ζητούμε και την έκδοση μιας θεμελιώδους λίστας δικαιολογητικών (minimum requirements) για τις συχνότερα απαντώμενες δράσεις, ώστε να αποφευχθεί η προσκόμιση συμπληρωματικών εντύπων.
5) Ακόμη, στην σελ 6. του εδαφίου 7 : επισημαίνεται ότι :
«α) Διατηρούνται αμετάβλητοι οι γενικοί στόχοι του επιχειρησιακού προγράμματος. Δεν μεταβάλλονται οι εγκεκριμένες δράσεις.
β) Το ποσό κάθε δράσης μπορεί να αυξάνει ή να μειώνεται»
Ως εκ τούτου, εφόσον το ποσό κάθε δράσης μπορεί να αυξάνει ή να μειώνεται, θα θέλαμε να μας εξηγήσετε (με παράθεση παραδείγματος) την έννοια της μεταβολής του εδαφίου α) ότι δεν θα πρέπει να μεταβάλλονται οι εγκεκριμένες δράσεις. Κοντολογίς, εννοείται ότι δεν θα πρέπει να μεταβάλλεται η τιμή μονάδας, το είδος, τα τεχνικά χαρακτηριστικά?
6) Εν συνεχεία στη σελ 6. του ίδιου εδαφίου επισημαίνεται ότι η υποβολή τροποποίησης χωρίς προγενέστερη έγκριση δύναται να επιτελείται υπό την προϋπόθεση ότι «ζ) Δεν εκκρεμεί η έγκριση άλλης αίτησης τροποποίησης για το ίδιο έτος.» Με στόχο την αποτελεσματικότερη δυνατότητα αξιοποίησης της διαδικασίας τροποποίησης των Ε.Π. κατά τη διάρκεια του έτους χωρίς προγενέστερη έγκριση, καθώς και την δυνατότητα να συμπεριληφθούν έκτακτες δαπάνες, ή/και ανάγκες αρκετές φορές πέραν της ευθύνης των Ο.Π., οι οποίες προκύπτουν όσο η αίτηση τροποποίησης αξιολογείται ακόμη προτείνουμε την κατάργηση του άνωθεν περιορισμού.
Παράλληλα, υπενθυμίζουμε ότι στο αρχικό κείμενο Εθνική Στρατηγική, αριθμ. 4270/139407, στο Άρθρο 15, ενότητα Α, παράγραφος 5, αρχικώς προβλεπόταν η έκδοση των αποφάσεων επι των τροποποιήσεων του τρέχοντος έτους έως την 30η Ιουνίου, ήτοι 2 μήνες μετά την καταληκτική ημερομηνία. Δεδομένου ότι η εν λόγω διάταξη διασφάλιζε μια fast-track διαδικασία έγκρισης, προτείνουμε την επαναφορά της αρχικά προβλεπόμενης προθεσμίας έκδοσης εντός διμήνου, με την εν λόγω προσθήκη στην σελ 7. Εδάφιο 10 του προσχεδίου
7) Επιπροσθέτως, ομοίως στην σελ 6. του ίδιου εδαφίου ορίζεται ότι : «iii) Σε περιπτώσεις αναγκαιότητας αλλαγής των παραγωγών-μελών που συμμετέχουν σε εξατομικευμένες δράσεις ή ομαδικές δράσεις. Επιπλέον υποβάλλεται από τις ΟΠ έως την 1η Νοεμβρίου, η επικαιροποιημένη λίστα των μελών με τα στοιχεία της παραγράφου 7.6 του άρθρου 12 της παρούσας. Οι έλεγχοι για την αποφυγή διπλής χρηματοδότησης πραγματοποιούνται σύμφωνα με το άρθρο 18 της παρούσας» .
Σεβόμενοι την διαδικασία ελέγχου της διπλής χρηματοδότησης, στο σημείο αυτό θα θέλαμε να επαναδιατυπώσουμε την θέση αναφορικά με τις λίστες επωφελούμενων παραγωγών.
Κατά την υποβολή ενός Ε.Π. ή/και τροποποίησης αυτού μέσω της προσκόμισης της ενδεικτικής λίστας δηλώνεται η ΠΡΟΘΕΣΗ από πλευράς του παραγωγού μέλους για ωφέλεια/χρήση των αιτούμενων δράσεων και όχι η απόκτησή τους. Συνεπώς, δεν θεωρούμε ότι η πρόθεση μιας ενέργειας θα ωφελήσει σε οποιονδήποτε διασταυρωτικό έλεγχο, ο οποίος δύναται να εξαχθεί ασφαλώς από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, μόνο με την οριστική λίστα στο αίτημα πληρωμής. Αντίθετα, σας επιβαρύνει και εσάς με ανούσιους χρονοβόρους ελέγχους, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση της έκδοσης των αποφάσεων σχετικά με τις τροποποιήσεις των Ε.Π.
Επιπροσθέτως, επισημαίνουμε ότι ειδικότερα για τις δράσεις όπως, τα ωφέλιμα έντομα, τις παγίδες και τα πλαστικά ηλιοαπολύμασης εδάφους, οι λίστες αυτές κατά την υποβολή των Τροποποιήσεων των Ε.Π. δεν δύναται να είναι κάτι περισσότερο από ενδεικτικές καθώς όπως γίνεται κατανοητό δεν είναι εφικτή η ασφαλής πρόβλεψη αρκετών μηνών πριν ή πόσο μάλλον από την προηγουμένη χρονιά του τόπου-αγροτεμαχίου (άρα και παραγωγού) που θα εμφανιστεί ο εχθρός ή η αυξημένη πίεση προσβολής από μύκητες/βακτηρία, συνεπώς οι επωφελούμενοι παραγωγοί επιλέγονται ενδεικτικά, με βάσει την περσυνή φυσιοπαθολογία των καλλιεργουμένων ειδών, το εφαρμοζόμενο πρόγραμμα φυτοπροστασίας και το ιστορικό προσβολής του αγροτεμάχιου.
Αναλυτικότερα, η εφαρμογή ωφέλιμων εντόμων και βομβίνων επικονίασης βρίσκεται σε άμεση εξάρτηση από τις κλιματολογικές συνθήκες που θα επικρατήσουν από την εξαπόλυση τους και μέχρι το τέλος του κύκλου ζωής της καλλιέργειας, καθώς και από τη θέση του θερμοκηπίου, τον προσανατολισμό και την περιοχή εγκατάστασης, ενώ η χρήση φύλλων πλαστικού για την εφαρμογή της μεθόδου ηλιοαπολύμανσης στο έδαφος βρίσκεται σε άμεση εξάρτηση από το ιστορικό του εδάφους, το μικροβιακό φορτίο του εδάφους και τη χρονική διάρκεια υλοποίησης της μεθόδου.
Ως εκ τούτου όπως γίνεται ευκολά αντιληπτό όλοι οι προαναφερθέν παράγοντες είναι δυναμικά μεταβαλλόμενοι, καθιστώντας την εκ πρωίμου ακριβή πρόβλεψη της γεωγραφικής θέσης, αλλά και του παραγωγού τελείως ανέφικτη.
Συνεπώς, η υποχρέωση των Ο.Π. να υποβάλλουν έως την 1η Νοεμβρίου, επικαιροποιημένη λίστα των μελών εντάσσοντάς την στην κατηγορία αίτηση τροποποίησης χωρίς προγενέστερη έγκριση, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του έτους είναι εφικτή ΜΟΝΟ ΜΙΑ υποβολή αίτησης τροποποίησης χωρίς προγενέστερη έγκριση, θα οδηγηθούμε στην καθυστέρηση υποβολής της εν λόγω τροποποίησης, έως την τελευταία στιγμή, προκειμένου να συμπεριληφθούν όλες οι αλλαγές, στη μείωση της ευελιξίας των Ε.Π. για τους παραγωγούς μέλη των Ο.Π. και στην αδικαιολόγητη γραφειοκρατικοποίηση των διαδικασιών.
Για την αποφυγή του προβλήματος αυτού, προτείνουμε οι λίστες να υποβάλλονται μια φορά στην αίτηση τροποποίησης ή στην αίτηση νέων Ε.Π. να μην είναι δεσμευτικές, αλλά να είναι ενδεικτικές, με τις οριστικές λίστες να υποβάλλονται όπως γινόταν έως τώρα στο αίτημα πληρωμής. Ως εκ τούτου, να παρέχεται δυνατότητα αλλαγής των επωφελούμενων παραγωγών σε μία «εξατομικευμένη» δράση χωρίς καμία διαδικασία αιτήματος τροποποίησης έστω και ήσσονος σημασίας.
Εναλλακτικά, στην στην αποφυγή του προβλήματος, θεωρούμε ότι θα συμβάλλει η κατάργηση του άνωθεν όρου περί μιας μόνο τροποποίησης.
Ακόμη, ανεξαρτήτως αν θα ληφθούν υπόψιν οι άνωθεν προτάσεις μας, δεδομένου του στενού χρονικού περιθωρίου, που θα υπάρξει από την οριστική έκδοση της παρούσας τροποποίησης της Εθνικής Στρατηγικής έως τις 1η Νοεμβρίου, λόγω και του αυξημένου φόρτου εργασίας των Ο.Π., σας ζητούμε ειδικά και κατ’ εξαίρεση για εφέτος (Ε.Τ. 2019) να μην ισχύσει η προθεσμία αυτή (υποβολής επικαιροποιημένης λίστας έως 01/11), ώστε να η υπάρξει ο οποιοσδήποτε κίνδυνος απόρριψης της αποπληρωμής των δαπανών αυτών.
8) Ακολούθως, στη σελ 9. Εδάφιο 12, αναφορικά με το Αρθρο 16 αναφέρεται ότι : «Οι ΟΠ δύνανται να επωφεληθούν εθνικής χρηματοδοτικής ενίσχυσης στις Περιφέρειες της Χώρας, στις οποίες ο βαθμός οργάνωσης των παραγωγών είναι σημαντικά χαμηλότερος από τον μέσο όρο της Ένωσης, με την προϋπόθεση ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει σχετικό αίτημα του Κράτους. Η εθνική αυτή συνδρομή, κατ΄ ανώτατο όριο δύναται να ισούται με το 80% των χρηματικών εισφορών των μελών (ή της ίδιας της ΟΠ ή της ΕΟΠ μέσω των μελών της) στο επιχειρησιακό ταμείο, και έως το 10% της αξίας της παραγωγής που διαθέτει στο εμπόριο η ΟΠ/ΕΟΠ. Η εθνική χρηματοδοτική ενίσχυση είναι επιπρόσθετη στο επιχειρησιακό ταμείο.»
Όσον αφορά στην δυνατότητα έμπρακτης εφαρμογής της παραπάνω διάταξης, δεδομένου ότι, το χρηματοδοτικό αυτό εργαλείο προβλεπόταν και στην προηγούμενη Υ.Α. (αριθ. 266355/11-02-2009), με μικρή διαφοροποίηση ως προς τις προϋποθέσεις, θα θέλαμε να σας ρωτήσουμε εάν η Ελλάδα έχει υποβάλλει σχετικό αίτημα;
9) Ακολούθως, στη σελ 10. Εδάφιο 13 : Στο άρθρο 18 προστίθεται παράγραφος 7 ως ακολούθως:
«α) Όταν πρόκειται για νέο ΕΠ ή τροποποίηση ΕΠ επόμενου έτους ή ΕΤ τότε χρησιμοποιούνται για διασταυρωτικούς ελέγχους τα στοιχεία των δράσεων και παραγωγών του έτους που έπεται της αίτησης».
β) «Όταν πρόκειται για τροποποίηση κατά τη διάρκεια του έτους τότε χρησιμοποιούνται για διασταυρωτικούς ελέγχους τα στοιχεία των δράσεων και παραγωγών του έτους της αίτησης».
Αρχικά επί των άνωθεν εδαφίων, θα θέλαμε να δοθούν παραδείγματα προς διευκρίνιση των στοιχείων που θα χρησιμοποιηθούν για την σύνταξη των λιστών των εξατομικευμένων δράσεων.
Εάν ερμηνεύουμε ορθώς την διάταξη α), για παράδειγμα, για την αίτηση τροποποίησης του Ε.Π. 2020 που κατατέθηκε το Σεπτέμβριο του 2019, θα χρησιμοποιηθούν τα στοιχεία ενός υποθετικού μητρώου μελών του 2020, βασισμένο σε εκτιμήσεις; Αντιστοίχως ερμηνεύοντας την διάταξη β), για την αίτηση τροποποίησης του Ε.Π. 2019 που κατατέθηκε τον Μάιο του 2019, θα χρησιμοποιηθούν τα στοιχεία του 2019;
Εάν ισχύουν οι παραπάνω ερμηνείες, θα θέλαμε να εκφράσουμε τις επιφυλάξεις μας αναφορικά με την χρησιμότητα κατάθεσης ενός διαφορετικού υποθετικού μητρώου μελών έτους 2020, για την εκπλήρωση του σκοπού του ελέγχου της διπλής χρηματοδότησης, ειδικά σε περιπτώσεις μονοετών καλλιεργειών που το είδος και η έκταση των καλλιεργούμενων εκτάσεων μεταβάλλονται σημαντικά; Συνεπώς, εφόσον η αίτηση κατατίθεται εντός του ημερολογιακού έτους 2019, για ποιο λόγο δεν χρησιμοποιούνται τα στοιχεία του ίδιου έτους;
10) Στην σελ. 11 εδάφιο 13. ορίζεται ότι : « Τα μέλη των ΟΠ/ΕΟΠ που εφαρμόζουν ΕΠ και συμμετέχουν σε εξατομικευμένες δράσεις, υποχρεούνται να συμπληρώνουν τις εν λόγω δράσεις ανά αγροτεμάχιο στις ετήσιες Αιτήσεις Ενιαίας Ενίσχυσης».
Αρχικά, λαμβάνοντας υπόψιν ότι το εύρος των εφαρμοζόμενων εξατομικευμένων δράσεων στον αγρό είναι μεγάλο (π.χ. χρήση ωφέλιμων εντόμων, βομβίνων γονιμοποίησης, παρεμποδιστών σύζευξης, προμήθεια πλαστικών κάλυψης οροφής θερμοκηπίων, δενδρυλλίων, εντομοπαγίδων, πλαστικών ηλιοαπολύμανσης εδάφους κλπ.), θεωρούμε ότι θα πρέπει πρωτίστως να εκδοθεί αναλυτική λίστα σχετικά με το ποιες από όλες τις εξατομικευμένες δράσεις, θα πρέπει να δηλώνονται στις ετήσιες Αιτήσεις Ενιαίας Ενίσχυσης, προκειμένου οι Ο.Π. να είναι σε θέση να ενημερώσουν εγκαίρως τους παραγωγούς-μέλη.
Επίσης, εφόσον οι Ο.Π. δύνανται έως την 1η Νοεμβρίου κάθε έτους να τροποποιούν τα ονόματα και τα αγροτεμάχια των συμμετεχόντων, στις εξατομικευμένες δράσεις παραγωγών, ενώ οι δηλώσεις Ο.Σ.Δ.Ε. ολοκληρώνονται την 15η Ιουνίου, ερωτούμε σε περίπτωση που διαφοροποιούνται τα αγροτεμάχια όπου τοποθετείται ο εξοπλισμός ή στην περίπτωση που υπάρχουν παραγωγοί που επωφελούνται μιας δράσης, αλλά δεν την έχουν συμπληρώσει στις ετήσιες Αιτήσεις Ενιαίας Ενίσχυσης, θα εγείρεται πρόβλημα επιλεξιμότητας αποπληρωμής των δράσεων αυτών;
Και ερωτούμε ταυτόχρονα το εξής: θα παρέχεται στους παραγωγούς η δυνατότητα συμπλήρωσης των δράσεων αυτών στις Αιτήσεις Ενιαίας Ενίσχυσης τους, μετά την 15η Ιουνίου, μέσω της διαδικασίας υποβολής των διοικητικών πράξεων;
Παράλληλα, αναλογιζόμενοι ότι η παραπάνω διάταξη θα συμβάλει στον αποτελεσματικότερο έλεγχο τυχόν διπλής χρηματοδότησης, θεωρούμε ότι στις Αιτήσεις Ενιαίας Ενίσχυσης, θα πρέπει να δηλώνονται ΜΟΝΟ, οι δράσεις οι οποίες χρηματοδοτούνται από λοιπά μέτρα του Π.Α.Α. (απονιτροποίηση, κομφούζιο κλπ.) και φυσικά να δηλώνεται η δράση της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (όχι όμως διακριτά σε ποια αγροτεμάχια θα επιτελούνται οι αναλύσεις, καθώς δεν αποτελούν εξατομικευμένες δράσεις, αλλά εργαλεία ελέγχου, ως εκ τούτου δεν δύναται ο παραγωγός που θα ελεγχθεί να το γνωρίζει εκ προοιμίου).
11) Ολοκληρώνοντας τις τοποθετήσεις μας αναφορικά με την Τροποποίηση της Εθνικής Στρατηγικής, θα θέλαμε να αναφερθούμε και στην απαίτηση προσκόμισης μελέτης υπολογισμού του πρόσθετου κόστους από εξειδικευμένο επιστήμονα, για τη Δράση 9. Ολοκληρωμένη διαχείριση της καλλιέργειας, βάσει του άρθρου 7 της ΥΑ 4270/139407/28-12-2017.
Αρχικά επισημαίνεται ότι για την ορθή εφαρμογή ενός συστήματος ολοκληρωμένης διαχείρισης, σύμφωνα πάντα με τα υφιστάμενα πρότυπα και πρωτόκολλα, απαιτείται η υλοποίηση ορισμένων επιπρόσθετων δαπανών, οι οποίες δεν θα πραγματοποιούνταν καθόλου κατά την άσκηση των μεθόδων της συμβατικής γεωργίας. Ορισμένες από τις δαπάνες μπορούν να διακριθούν στις ακόλουθες κατηγορίες:
1. Αμοιβή ειδικού τεχνικού συμβούλου
2. Αναλύσεις εδάφους, νερού και φυτοπροστατευτικών προϊόντων
Συνεπώς, αδιαμφισβήτητα για τους παραγωγούς που ακολουθούν τις συμβατικές μεθόδους καλλιέργειας οι προαναφερόμενες δράσεις αποτελούν εναλλακτικές προαιρετικές ενέργειες, οι οποίες εξαιτίας του υψηλού επιπλέον κόστους τους, δεν υιοθετούνται από τους παραγωγούς. Ωστόσο, οι παραγωγοί όντας μέλη της Ο.Π. η οποία εφαρμόζει σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης, φέρουν την υποχρέωση να επωμίζονται το κόστος όλων των προαναφερθέντων προαπαιτούμενων ενεργειών.
Ωστόσο, η ακριβής αποτίμηση του επιπρόσθετου κόστους εξαιτίας της εφαρμογής συστημάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης, δεν δύναται να αναχθεί από εμάς σε μοναδιαίο κόστος ανά στρέμμα, λόγω του γεγονότος ότι η Οργάνωση Παραγωγών αποτελείται από πλήθος μελών παραγωγών με ετερόκλητες γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ως προς το είδος καλλιέργειας, τον τρόπο καλλιέργειας, τη διασπορά των αγροτεμαχίων / θερμοκηπίων, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές, την υιοθέτηση διαφορετικών στρατηγικών λίπανσης, φυτοπροστασίας, άρδευσης και καλλιέργειας.
Επιπροσθέτως, από όσο γνωρίζουμε, δεν υπάρχει καμία δημοσιευμένη από επίσημους φορείς (ερευνητικά ιδρύματα, δημόσιους φορείς κλπ.) συγκριτική μελέτη πρόσθετου κόστους της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης, σε σχέση με την συμβατική καλλιέργεια, όπως έχει πραγματοποιηθεί για λοιπές δράσεις (βιολογική παραγωγή, κομφούζιο), στα πλαίσια ειδικών μέτρων του Π.Α.Α., για συγκεκριμένες καλλιέργειες.
Συνεπώς, για τους λόγους που προαναφέραμε και εφόσον δεν έχει εκδοθεί από επίσημους φορείς αντικειμενική μελέτη υπολογισμού του πρόσθετου κόστους, βασιζόμενη σε καθολικά δεδομένα ανά καλλιέργεια, αναφορικά με τα κόστη εισροών, τη μέση καλλιεργούμενη έκταση, την Ακαθάριστη Αξία Παραγωγής, τις Δαπάνες φυτοπροστασίας, Αμοιβές προσωπικού κλπ, η απαίτηση προσκόμισης υποκειμενικών μελετών, δεν θα πρέπει να αιτείται η εν λόγω υποκειμενική μελέτη, ως δικαιολογητικό για την έγκριση της δράσης, παρά μόνο οι προσκομιζόμενες προσφορές.
Αντιθέτως, δεδομένου ότι το κόστος για την Αμοιβή Εξωτερικού Συμβούλου και παρακολούθηση Σ.Ο.Δ. AGRO 2.1-2.2 ορίζεται στην σχετική σύμβαση συνεργασίας, καθώς προκύπτει με βάσει την τιμολογιακή πολιτική της κάθε εταιρείας που ορίζει για την εκτέλεση των ενέργειων του έργου, το κόστος της δράσης αυτής στην συμβατική γεωργία θα ήταν μηδενικό, το επιπρόσθετο κόστος να είναι η ήδη αιτούμενη αμοιβή του συμβούλου, όπως ήδη ορίζεται (βάσει προσφοράς στην αίτηση του Ε.Τ/βάσει τιμολογίων στο αίτημα πληρωμής).
Ομοίως και το κόστος των αναλύσεων στην συμβατική γεωργία θα ήταν μηδενικό, ως εκ τούτου, το επιπρόσθετο κόστος να είναι η ήδη αιτούμενη αξία των αναλύσεων (βάσει προσφοράς στην αίτηση του Ε.Τ/βάσει τιμολογίων στο αίτημα πληρωμής).